Ngộ độc thực phẩm là vấn đề cũ nhưng vẫn xảy ra phổ biến mỗi năm. Đặc biệt, giới trẻ là đối tượng dễ bị ngộ độc thực phẩm nhất vì thiếu kiến thức ẩm thực.
Bên cạnh đó, trẻ em, phụ nữ mang thai và người già cũng có khả năng bị ngộ độc thực phẩm vì hệ tiêu hóa yếu, mẫn cảm.
Vì vậy, kiến thức cơ bản để sơ cứu khi bị ngộ độc thực phẩm là cần thiết với tất cả mọi người.
3 nguyên nhân chính gây ngộ độc thực phẩm
Có 3 nguyên nhân chủ yếu gây ngộ độc thực phẩm (trúng thực), đó là:
Do vi khuẩn.
Do virus.
Do ký sinh trùng.
Các biểu hiện thường thấy là: đau bụng, tiêu chảy, nôn mửa, rối loạn tiêu hóa, nhức đầu…
Ngộ độc thực phẩm
Những lưu ý cơ bản khi sơ cứu
Sau khi ngộ độc, nếu thấy nôn mửa hay tiêu chảy thì đó là dấu hiệu đáng mừng (vì cơ thể đang “xổ” chất độc ra). Nếu bị trúng độc mà không nôn được, cũng không bị tiêu chảy thì nên đưa ngay đến bệnh viện.
Thường thì sau khi tiêu chảy hoặc nôn mửa, bệnh nhân sẽ ăn không được, cơ thể mệt mỏi, buồn nôn, đau đầu, chỉ muốn nằm nghỉ… (nặng thì các triệu chứng nặng hơn là lả người, nằm tại chỗ, trường hợp này thì cần đưa đến bệnh viện ).
Lưu ý:
Khi trúng độc thức ăn và bị tiêu chảy thì bạn không nên uống thuốc cầm tiêu chảy.
Khi bị nôn mửa, bạn cứ để cho cơ thể mửa hết ra, nếu khó mửa thì lấy ngón tay móc cổ họng cho dễ nôn.
Tuy nhiên, sau khi tiêu chảy và nôn mửa xong thì bạn sẽ bị mất nước, vì vậy, chúng ta cần phải bù nước.
Các bước bù nước:
Bước 1: Sau khi nôn mửa hay tiêu chảy xong thì bao tử trống rỗng, cơ thể mất sức nên bạn cần cháo gạo rang để hỗ trợ bổ sung dinh dưỡng và bù nước. Cách thực hiện như sau: lấy gạo rang nửa chén, nấu cùng 5, 6 lát gừng và 3, 4 tép sả, nấu chín rồi chắt lấy nước uống (để bù nước, làm ấm bụng).
Bước 2: Mua gói uống bù nước (trong các tiệm thuốc Tây đều có bán). Nếu không đi mua được thì có thể tự chế tại nhà bằng cách lấy nửa muỗng muối, hòa với 1 lít nước cùng với 4 muỗng đường, quậy lên cho uống, nếu có nước dừa thì uống thêm nước dừa).
Bước 3: Bổ sung dinh dưỡng cho cơ thể bằng nước dừa, nước gạo rang, cháo gạo rang loãng… (lưu ý, nếu bị ngộ độc nấm hoặc nước dừa, hoặc các món có tính âm hàn thì không nên uống nước dừa).
Nước dừa tươi
Kiêng kỵ:
Không nên ăn trái cây vì trái cây thường giúp nhuận tràng, làm nặng hơn tình trạng tiêu chảy (có thể uống nước ép trái cây vì nó ít chất xơ, ít nhuận tràng hơn).
Tránh thức ăn nhiều dầu mỡ, tránh sữa, cà phê, nước có gas…
Cách phòng ngừa
Người già, trẻ nhỏ và phụ nữ mang thai là những đối tượng dễ bị ngộ độc thực phẩm nhất. Vì vậy, trong ăn uống, các đối tượng này nên cẩn trọng, tránh bị ngộ độc vì bị thì khó chữa.
Trong chế biến thức ăn: nếu dùng thớt gỗ thì phải rửa thường xuyên (vì thớt gỗ là dụng cụ dễ bị nhiễm khuẩn nhất).
Trong bảo quản: đồ ăn không nên để lâu, tốt nhất nên ăn sau khi chế biến và không để quá 1 ngày (đồ ăn để tủ lạnh lâu ngày dễ biến chất thành chất độc).
Rửa tay trước khi ăn, nếu ăn rau sống thì phải rửa sạch bằng nước muối pha loãng, nếu là món nấu thì phải nấu chín (nhiều trường hợp bị ngộ độc vì nấm và đậu chưa chín kỹ).
Những món dễ gây ngộ độc thực phẩm: sushi, thịt nguội, rau sống, nấm chưa chín kỹ, gỏi từ cá, xúc xích, sữa chua tiệt trùng, rau sống…
Trường hợp cần đến bệnh viện
Ngộ độc nặng.
Không nôn được, cũng không thấy tiêu chảy.
Tiêu chảy kéo dài 3 ngày.
Sốt cao hơn 38,5 độ.
Mắt mờ.
Đi tiểu ít hoặc không đi tiểu…
Hỏi không nói, miệng khô, nước tiểu có máu…
Những trường hợp này cần đưa đến bệnh viện để xử lý kịp thời (1).
