Trước đây, khi nhắc đến la hán quả, người ta nghĩ ngay đến quả la hán tròn tròn, màu nâu. Tuy nhiên, ngày nay, khi nhắc đến la hán quả, nhiều người còn liên tưởng đến hoa la hán, bởi vì đây là một loại hoa có nhiều công dụng quý.
Ở nước ta, tại Lào Cai, dây la hán được trồng nhiều để thu hoa và quả. Theo nguồn tin từ báo Đồng Nai thì hoa la hán có thể phơi khô làm trà và trà này rất dễ uống (với mùi thơm nhẹ dịu và vị lạt, thanh mát). Đặc biệt, nó giúp mát gan, đẹp da, giảm nám, thanh nhiệt cơ thể và hỗ trợ người mất ngủ, người cao huyết áp (giúp điều hòa huyết áp). Mỗi lần uống, bạn có thể lấy một ít hoa khô, cho vào ly, đổ nước sôi vào, sau 3 phút thì mở nắp ra, đợi nước nguội thì uống là được (1).
Mình là người thích uống trà thảo dược nên thỉnh thoảng cũng bắt gặp một loại hoa khô trong trà, nhìn giống như hoa nhài khô nhưng lại không thơm hương nhài, sau đó đọc thành phần trà thì biết đó là hoa la hán.
Hoa la hán có 2 loại là hoa đực (màu trắng) và hoa cái (màu vàng). Loại mà chúng ta dùng làm trà là hoa đực, nhỏ hơn hoa cái, mọc thành chùm từ 5 -7 cái và mau nở mau tàn. Vì vậy, hầu như mỗi ngày đều phải thu hái nhanh để có hoa chất lượng cao.
Hoa la hán quả – đặc sản Trung Hoa
Ở Trung Quốc, trà hoa la hán được gọi là báu vật của Quế Lâm (tỉnh Quảng Tây, giáp Việt Nam), là thức uống xanh tự nhiên của nhiều lứa tuổi. Nó được biết đến với công dụng giảm viêm họng, giảm ho, hỗ trợ người bị viêm phế quản do hút thuốc, hỗ trợ người uống rượu quá nhiều… Vì vậy, những giáo viên hoặc người phải dùng giọng nói của mình làm việc… có thể dùng thêm trà hoa la hán (mỗi tuần 2 lần để bảo vệ và cải thiện chất giọng của mình).
Ngoài ra, với những người sống ở khí hậu lạnh, có sương mù thì trà hoa la hán còn giúp cải thiện chứng ngứa cổ họng do không khí vào những ngày sương mù.
Cách dùng: trà này nên uống vào buổi chiều và để dễ uống hơn thì bạn nên cho thêm đường phèn (hoặc vài lá cỏ ngọt vì cỏ ngọt có vị ngọt tự nhiên mà không làm tăng đường huyết). Mỗi lần uống, bạn lấy 3 g hoa khô (hoặc 8 – 10 bông hoa), cho vào ly, đổ nước sôi vào, đậy nắp lại và sau 5 phút thì mở nắp ra, để nguội và dùng.
Lưu ý khi dùng
- Khi mua trà hoa la hán quả, bạn cần chọn nhà cung cấp uy tín để mua được hoa sạch, đảm bảo vệ sinh, không phụ gia, không đường hóa học, không chất tẩy trắng, không phẩm màu, không hương vị nhân tạo và không sấy lưu huỳnh… (2) (3).
- Tráng trà qua nước nóng trước khi pha.
- Không nên uống trà để qua đêm.
Ai không nên uống trà hoa la hán?
Trà hoa la hán là loại trà thảo dược dễ uống, có thể kết hợp cùng trà ô long và trà lá cỏ ngọt (cũng như nhiều thành phần khác như chè dây…). Tuy nhiên, không phải ai cũng hợp với trà này. Sau đây là một số đối tượng không nên dùng trà hoa la hán:
- Người thể chất yếu, hay mỏi mệt, tụt huyết áp: không nên dùng vì sẽ làm tình trạng nặng hơn.
- Người cơ địa hư hàn: hoa la hán có tính hàn mát, vì vậy, nó không hợp với những người âm thịnh dương suy, hay lạnh, sợ lạnh…
- Trẻ sơ sinh và trẻ em dưới 5 tuổi: không nên dùng vì dạ dày của trẻ nhỏ còn yếu, không hợp với thực phẩm có tính hàn.
- Phụ nữ mang thai và phụ nữ đang có kinh nguyệt cũng cần hạn chế: hoa la hán có tính mát, nếu dùng nhiều sẽ gây tác dụng phụ (như tiêu chảy, đau bụng, động thai…) (3).
- Trà hoa la hán quả có công dụng gì?, http://www.baodongnai.com.vn/tuvan/201704/tra-hoa-la-han-qua-2804073/index.htm, ngày truy cập: 20/ 02/ 2023[↩]
- 羅漢果花, https://www.samsangtong.com.hk/products/, ngày truy cập: 20/ 02/ 2023[↩]
- 罗汉果花的功效和注意事项, https://www.163.com/dy/article/CCLVCOJP0518CMCA.html, ngày truy cập: 20/ 02/ 2023[↩][↩]