Đứng dậy bị chóng mặt là dấu hiệu của bệnh gì?

Bạn có hay bị tình trạng này không: hễ đang ngồi mà đứng dậy là ngay lập tức choáng váng, xây xẩm và có khi còn tối sầm mặt mày, gần như muốn ngã ngang. Dân gian bảo rằng: bạn bị “máu xâm”.

Thật ra, hay chóng mặt khi đứng dậy là dấu hiệu của nhiều loại bệnh khác nhau. Vì vậy, tốt nhất là bạn đi khám để xem mình mắc phải bệnh gì và điều trị sớm nhé. Việc điều trị sớm sẽ giúp bạn mau khỏi bệnh hơn, tiết kiệm chi phí hơn và an toàn cho tính mệnh hơn.

Chao đảo, chóng mặt khi đứng lên – dấu hiệu tụt huyết áp tư thế

Mình đã từng trải qua tình trạng này rồi. Và rất nhiều lần như thế. Có khi đang ngồi mà đứng dậy là chao đảo, loạng choạng, mắt tối sầm; có khi đang đi bỗng choáng váng, phải vịn vào cái gì đó để không bị ngã và cũng có khi đang đứng như thế thì xỉu ngang, sau vài giây nằm dưới đất thì tự tỉnh dậy.

Sau này mình mới biết mình bị tụt huyết áp, với các dấu hiệu đi kèm như tay chân hay lạnh, hay mệt mỏi, hay buồn ngủ (luôn cảm thấy thiếu ngủ). Tình trạng này ảnh hưởng đến công việc của mình rất nhiều: có khi đang làm việc thì ngất xỉu, có khi đang chạy xe thì choáng váng, làm mình không dám chạy xe nữa…

Bạn biết đấy, tụt huyết áp cũng nguy hiểm tương tự như cao huyết áp (nhưng người bệnh thường chủ quan hơn). Trong đó, chứng đứng lên xây xẩm thuộc dạng tụt huyết áp tư thế – có nghĩa là: khi chúng ta thay đổi tư thế, tim bơm máu thêm không đủ và huyết áp bị hụt xuống. Lúc này, võng mạc trong mắt chúng ta sẽ thiếu oxy và dưỡng chất, vì vậy, chúng ta sẽ thấy tối sầm lại và chao đảo, hoa mắt, sau đó bình thường lại (vì tim đã điều chỉnh lại kịp thời).

Tình trạng đứng lên chóng mặt nghe qua có vẻ không nguy hiểm nhưng bạn nghĩ xem, nếu chúng ta đang làm việc trên cao mà gặp phải tình trạng này thì rất nguy hiểm, không phải sao?

Và nếu bạn thường xuyên bị choáng váng khi đứng dậy thì bạn nên đi khám bệnh để điều trị kịp thời. Nếu để lâu, nó có thể gây ra các biến chứng nguy hiểm đến sức khỏe. Và với tình trạng tụt huyết áp nhẹ, đôi khi chỉ cần một vài điều chỉnh nhỏ trong chế độ ăn uống là đã giúp bạn cải thiện rồi. Vậy nên, hãy khắc phục nó sớm nhé!

Thông tin thêm: Với trường hợp tụt huyết áp cần sơ cứu, bạn có thể cho người bệnh uống nửa ly hoặc 1 ly trà đặc (lưu ý trà đặc mới có tác dụng kéo huyết áp lên nhé!).

Cách cải thiện:

• Để cải thiện tình trạng huyết áp thấp (tụt huyết áp), bạn nên xem lại chế độ ăn uống của mình. Nếu bạn là người ăn lạt thì khi nấu ăn, bạn nên nêm muối nhiều hơn một tí để món ăn mặn mặn (vì muối làm tăng huyết áp). Tuy nhiên, bạn không nên lạm dụng muối. Đừng nghĩ rằng cứ ăn muối nhiều thì sẽ kéo huyết áp lên nhanh vì điều này rất nguy hiểm. Huyết áp tăng đột biến hay giảm đột biến đều rất dễ gây biến chứng, thậm chí dẫn đến tử vong. Hơn nữa, ăn quá nhiều muối còn dẫn đến bướu cổ và sưng phù do tích nước.
• Ngoài ra, bạn cũng cần ăn thêm rau quả để bổ sung vitamin và khoáng chất, đặc biệt là vitamin B6, vitamin C, chất Sắt… và tập thể dục nhẹ nhàng 30 phút mỗi ngày để giúp máu tuần hoàn tốt hơn (1).
• Khi đang ngồi (nằm) mà muốn thay đổi tư thế (đứng lên, ngồi xuống…), bạn cần chậm rãi cử động bàn chân, sau đó xoa bóp vài cái rồi mới đứng dậy (ngồi dậy). Đồng thời, bạn nên nắm sẵn vật gì đó làm trụ để tránh té ngã do chao đảo, choáng váng.

Choáng váng khi đứng dậy – dấu hiệu cảnh báo nhiều bệnh khác

Cảm thấy đầu óc choáng váng khi đứng dậy còn là dấu hiệu của nhiều bệnh khác như:

Cách xử trí: Nhìn chung, chóng mặt, choáng váng khi đứng dậy là dấu hiệu của nhiều loại bệnh khác nhau. Vì vậy, tốt nhất là bạn nên đến gặp bác sĩ để khám bệnh, tìm ra nguyên nhân và điều trị nguyên nhân đó, như vậy thì bệnh mới mau khỏi.

Còn khi bạn đang bị choáng, chóng mặt thì cứ ngồi xổm xuống, nhắm mắt lại và ngồi im như thế cho đến khi ổn định (nếu nắm được vật gì đó để bám vững thì bạn cứ đứng yên tại chỗ, nhắm mắt lại cho đến khi hồi phục). Như thế sẽ giúp bạn không bị té ngã do mất thăng bằng.

Cách phòng ngừa:

• Trước khi ngồi dậy (khi đang nằm), bạn nên nghiêng người rồi từ từ ngồi dậy, sau vài giây thì từ từ đứng lên, như thế sẽ giúp cơ thể điều chỉnh kịp thời và thích ứng với tư thế mới. Trước khi đứng lên cũng vậy, bạn cần thực hiện các động tác một cách chậm rãi.
• Ăn đủ chất, uống đủ nước để cơ thể mạnh khỏe, máu đủ dưỡng chất và lưu thông tốt hơn (lưu ý khi uống nước thì cần uống mỗi lần một ít, uống từng ngụm nhỏ, không được uống quá nhiều trong một lúc vì sẽ gây “ngộ độc nước”) (3).