Cây ba chạc nghe tên gọi thật đặc biệt phải không các bạn? Thật vậy đây là một loại cây đặc biệt, có rất nhiều những công dụng hữu ích đặc biệt là hiệu quả điều trị bệnh xương khớp và một số bệnh ngoài da, mời các bạn cùng tìm hiểu.
Tên khác: Cây ba chạc còn được nhân dân các vùng miền gọi là cây dầu dấu, bí bái, chè đắng, mạt.
Tên khoa học
Euodia lepta (Spreng) Merr. Thuộc họ cam (1).
Khu vực phân bố
Ba chạc là loại cây thân gỗ lớn, có thể cao tới 4 đến 5 mét. Cây mọc hoang hóa ở khắp nơi từ đồng bằng tới miền núi. Hiện nay loài cây này mọc và phân bố chủ yếu ở các tỉnh miền núi nước ta như: Hòa Bình, Sơn La, Điện Biên, Yên Bái, Quảng Nam, Lâm Đồng….
Bộ phận dùng
Toàn cây gồm: Lá, cành nhỏ, thân và rễ đều được dùng làm thuốc.
Cách chế biến và thu hái
Người dân thường thu hái thân là và rễ quanh năm, thân lá thường dùng tươi. Rễ thì đem thái mỏng phơi khô làm thuốc.
Video về cây ba chạc
Thành phần hóa học
Chưa có công trình nghiên cứu nào về loài cây này, theo các tài liệu mới xác định trong cây có một lượng nhỏ tinh dầu tạo nên mùi thơm của cây ba chạc.
Các nghiên cứu nổi bật
Hoạt động diệt côn trùng: Tại Khoa Côn trùng học, Đại học Nông nghiệp Trung Quốc đã xác định được; thành phần tinh dầu và hoạt động diệt côn trùng từ vỏ rễ cây ba chạc Evodia lepta (Spreng) Merr. Côn trùng phát hiện trong nghiên cứu này đó là những côn trùng tồn tại trong việc cất chứa ngũ cốc, thóc lúa như mối, mọt…. Điều này trùng khớp với kinh nghiệm dân gian ở nước ta, thường bỏ một nắm lá ba chạc vào bao gạo, bao thóc để chống mối mọt (2).
Hoạt động chống viêm: Bằng cách sử dụng chiết xuất methanol từ rễ ba chạc, thí nghiệm trên chuột nhóm nghiên cứu tại Khoa Kỹ thuật di truyền, Đại học Sungkyunkwan, Hàn Quốc xác định được hoạt động chống viêm dạ dày trên chuột. Nhóm nghiên cứu đánh giá, thảo dược trên có thể được phát triển thành một phương thuốc thảo dược chống viêm (3).
Tính vị
Cây có vị đắng, tính mát. Vào 2 kinh can và tỳ vị.
* Công dụng của cây ba chạc
Theo kinh nghiệm dân gian (Kinh nghiệm của đồng bào vùng núi cao Tây Bắc) cây ba chạc có một số tác dụng chính sau:
- Lá tươi dùng điều trị ghẻ, chốc đầu
- Rễ, thân vỏ tác dụng bồi bổ, kích thích tiêu hóa
- Điều trị đau nhức xương, phong thê thấp
- Giải độc gan, giải độc lá ngón
- Rễ, thân vỏ tác dụng điều hòa kinh nguyệt
Cách dùng, liều dùng cây ba chạc
- Điều trị ghẻ lở, chốc đầu: Dùng 1 năm lá (Tươi hoặc khô) đun lấy nước đặc mà tắm.
- Bồi bổ, kích thích ăn ngon, tăng cường tiêu hóa: Lấy rễ cây hoặc thân vỏ 10g – 15g sắc với 1 lít nước để uống trong ngày. Uống liên tục 1 tháng.
- Điều trị bệnh xương khớp, phong tê thấp: Rễ hoặc vỏ cây 15g đun với 1 lít nước uống hàng ngày. Ngoài ra có thể dùng rễ hoặc vỏ cây ngâm rượu để sử dụng cũng có hiệu quả rất tốt.
- Giải độc gan, giải độc lá ngón: Dùng 15-20 lá hoặc thân vỏ, rễ để sắc nước uống.
Mua cây ba chạc ở đâu, địa chỉ bán ?
Là một loài cây mọc hoang hóa tự nhiên cây ba chạc mọc rất nhiều ở các vùng đồi núi thưa của tỉnh Hòa Bình, hiện nay trung tâm cây thuốc quý Hòa Bình đang thu hái và chế biến vị thuốc này ở dạng cây phơi khô với giá bán cụ thể như sau:
- Giá bán: 150.000₫/kg lá khô
- Giá Vỏ cây khô: 150.000đ/1kg
- Xuất xứ: Hòa Bình
- Tình trạng: Thu hoàn toàn từ rừng tự nhiên
- Quy cách đóng gói: Túi nilon 1kg
- Hình thức bảo quản: Phơi khô tự nhiên
Có gửi hàng trên toàn quốc
Nếu quý vị tìm mua vị thuốc trên hãy liên hệ với nhà thuốc qua số ĐT: 0978784411 để đặt mua được những vị thuốc chất lượng và an toàn. Xin cảm ơn !
- Nhiều tác giả, Cây thuốc và động vật làm thuốc ở Việt Nam, tập 1, NXB Khoa học và kỹ thuật, Hà Nội, 2004, trang 81, 82, 83, 84.
- Essential oil composition and insecticidal activity of Evodia lepta (Spreng) Merr. root barks from China against two grain storage insects, https://academicjournals.org/journal/JMPR/article-abstract/0CE096717501, ngày truy cập 29 tháng 6 năm 2020.
- Methanol extract of Evodia lepta displays Syk/Src-targeted anti-inflammatory activity, https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0378874113003668, ngày truy cập 29 tháng 6 năm 2020.
Lê thị hà minh –
Cây ba chạc khô có lợ sữa không ạ
Caythuoc.org (Dược sĩ) –
Không bạn nhé
Nguyên mạnh quyền –
Cho hỏi lá Ba chạc khô có tác dụng với bệnh xương khớp ko ạ. Cách dùng và liều lượng /1ngày. ( Và dùng khoảng thời gian bao lâu ) Xin trân thành cảm ơn Caythuoc.org chia sẻ giúp
Caythuoc.org (Dược sĩ) –
Cây ba chạc cũng có tác dụng rất tốt cho xương khớp bạn nhé, liều dùng mời bạn tham khảo thông tin ở bài viết về nhà thuốc đã giới thiệu.
Abc –
Cây xẻ ba có phải cây ba chạc k ạ?
Caythuoc.org (Dược sĩ) –
Cây thuốc có nhiều tên gọi khác nhau tùy theo từng vùng miền, nên bạn phải xem căn cứ vào hình dáng để so sánh bạn nhé
Duong hằng –
Nhà mình có đồi núi nên có rats nhiều cây ba chạc mọc tự nhiên
Hông –
bạn ở đâu nhiều vậy bạn hái cho mình ít đc không? con mình đang bị
HẰNg –
Mình bị ngứa nổi các nốt sau đó bị tróc da thì có tắm lá này dc ko a. Đi khám da Liêu người ta nói bị vảy phấn hồng a
Caythuoc.org (Dược sĩ) –
Chào bạn, trường hợp của bạn sử dụng lá cây ba chạc để đun nước tắm sẽ có tác dụng tốt
Võ Thị Cẩm Tú –
E muốn mua cái cây à. Có ban ko a.
Caythuoc.org (Dược sĩ) –
Dạ có ak, bạn liên hệ 0978784411 để đc tư vấn thêm
lê thúy –
mình bị viêm da cơ địa dạng tổ đĩa . có các mụn nc nhỏ li ti.sau đó tróc da, nứt da vậy có dùng dc cây ba chạc k và dùng như thế nào ạ. xin cám ơn .
Caythuoc.org (Dược sĩ) –
Dạ đc ak. Ngòi ra bác tham khảo thêm bàu thuốc tại đây https://caythuoc.org/3-cay-thuoc-dieu-tri-viem-da-co-dia-cuc-hay.html
Caythuoc.org (Dược sĩ) –
Dạ trẻ 6 tuổi dùng đc bác ak
Phùng Tình –
E bị vảy nến nên tắm cây gì là tốt ac
Caythuoc.org (Dược sĩ) –
Anh dùng lá cây ba trà đun nước tắm cũng có tác dụng rất tốt
Vũ Nguyễn Sơn Trường –
Mình có loại cây chuyên trị lở loét những vết thương chay mủ, lở loét do nằm lâu ở những người bị liệt mà không biết tên cây thuốc là gì, chỉ có hình ảnh. Muốn nhờ caythuoc.org giúp biết rõ thông tin có được không ah?
Caythuoc.org (Dược sĩ) –
Bạn gửi hình ảnh cây thuốc này về cho chúng tôi để chúng tôi xem đó là loại cây thuốc gì
Phương Hà –
cho mình hỏi, bé nhà mình từ 2 tháng tuổi bị nổi mụn nước li ti ở lòng bàn chân và ở chân. mình đi khám ở da liễu thì bảo là bị ghẻ chàm hóa, bây giờ bé 5 tháng tuổi nhưng vẫn chưa hết hẳn, cứ hết đợt này lại nổi lên đợt khác, bé rất ngứa. kg biết bé tắm hoặc ngâm cây ba chạc này được kg ? và có hết hẳn kg ? mình xin cám ơn !
Caythuoc.org (Dược sĩ) –
Trường hợp của cháu dùng lá cây ba chac đun nước để tắm sẽ có tác dụng tốt bạn nhé.