Thuốc lào, cây thuốc lá và những bài thuốc theo kinh nghiệm dân gian

Trên mỗi gói thuốc lá đều có lời cảnh báo “Hút thuốc lá có thể gây ung thư phổi” nhưng trên thực tế, thuốc lá còn nguy hiểm hơn thế rất nhiều lần. Đặc biệt, chất nicotin có trong thuốc lá là chất độc mạnh và chỉ với liều lượng 40 mg cũng đủ làm chết một người trưởng thành. Bên cạnh thuốc lá, thuốc lào cũng cực độc với lượng nicotin nhiều hơn thuốc lá (trẻ con chỉ cần dùng vài gam cũng chết) (1). Tuy nhiên, cả hai loại này đều khó cai nghiện đến độ người ta hay ví rằng:

Nhớ ai như nhớ thuốc lào

Đã chôn điếu xuống lại đào điếu lên.” (2)

Dù thuốc lá, thuốc lào gây hại nghiêm trọng tới sức khỏe con người nhưng chúng vẫn có những dược tính riêng và dân gian đã tận dụng nó trong nhiều bài thuốc.

Thuốc lá, thuốc lào cầm máu cực hay

Thuốc lá: Còn nhớ cái năm chừng 7, 8 tuổi, tôi hay lén ra vườn chặt mấy cây trúc để chơi các trò của con nít và vô ý như thế nào đó, lát trúc mỏng cắt ngọt vào ngón trỏ của tôi một vết rất sâu (đến bây giờ vết sẹo vẫn còn lằn hơn nửa ngón tay). Nhìn máu trên tay tôi tuôn dầm dề ướt cả tấm giẻ rách, cả nhà đều hốt hoảng, luýnh huýnh đi tìm lá cầm máu. May thay, nhà mợ tôi có bán tạp hóa nên có sẵn những gói thuốc lá. Thế là mợ hối thúc mọi người xé bỏ vỏ thuốc rồi vò nát các sợi thuốc lá để đắp lên tay của tôi. Trong tâm trạng hoảng loạn, tôi run bần bật làm vung vẩy thuốc lá khắp nền nhà và ai đó đã phải kềm chặt tay tôi lại. Thế rồi, sau một hồi khóc sưng cả mắt, tôi cũng trấn tĩnh lại, lấy can đảm nhìn ngón tay buộc vải của mình: máu đã ngừng chảy. Cả ngày hôm đó, mặc dù rất khó chịu với mùi hôi của thuốc lá nhưng vì sợ nên phải đợi đến ngày hôm sau (khi máu đã khô cùng các sợi thuốc lá), tôi mới dám gỡ lớp vải buộc ra.

Theo TS Võ Văn Chi trong công trình Từ điển cây thuốc Việt Nam, bên cạnh công dụng cầm máu, thuốc lá còn được dùng trong sơ cứu khi bị rắn cắn, sâu bọ chích (giã nát khoảng 2 – 4 g lá khô và đắp lên) (3).

Vườn cây thuốc lào
Vườn cây thuốc lào

Thuốc lào: Công trình Cây thuốc và động vật làm thuốc ở Việt Nam có ghi chép về công dụng làm lành vết đứt, vết thương chảy máu hoặc bị rết, côn trùng cắn của thuốc lào như sau:

  • Cách 1: lấy sợi thuốc lào vò nát, đắp lên vết thương rồi băng lại.
  • Cách 2: giã nát thuốc lào (khoảng 20 %) với lá cây cứt lợn (khoảng 80 %) rồi đắp lên vết thương và băng lại.
  • Cách 3: trộn đều thuốc lào (khoảng 20 %) với lá tre non (khoảng 40 %, phơi khô, tán thành bột mịn) và gạo tẻ (khoảng 40 %, rang giòn và tán thành bột mịn) rồi rắc lên vết thương và băng lại (1).

Một số bài thuốc từ thuốc lào, thuốc lá

  • Trừ rệp: lấy lá thuốc lào hay thuốc lá rải xuống dưới chiếu, nệm, sau vài ngày sẽ thấy hiệu quả (1) (3).
  • Sâu quảng: giã nát lá thuốc lào (khoảng 50 g) với lá chanh (khoảng 50 g) và quả hồi (20 g) rồi đắp lên da (1).
  • Bệnh ngoài da và thấp khớp: Đối với các bệnh ghẻ, ký sinh trùng da và bệnh ở da đầu, có thể lấy nước sắc từ lá thuốc lá để rửa ngoài. Đối với thấp khớp, có thể lấy nước sắc từ lá thuốc lá để thoa, xoa bóp (1).
  • Phòng chống đỉa cắn: giã nát 10 g thuốc lào với 20 g vôi tôi và 10 g bồ hoàng rồi bôi lên da (1).
    Thuốc lào khô
    Thuốc lào khô

Thông tin thêm

  1. Thuốc lá: Cây thuốc lá (tên khoa học: Nicotiana tabacum, thuộc họ Cà: Solanaceae) (4) là cây hàng năm được trồng phổ biến nhất của chi Thuốc lá. Thân cây thuốc lá có lông phủ, có thể cao đến 2 m, lá không có cuốn, to và có hình trái xoan hoặc mũi mác. Cụm hoa nằm ở ngọn với những bông hoa hình phễu. Quả thuốc lá hình trứng, chứa nhiều hạt nhỏ màu nâu (1) (3).
  2. Thuốc lào: Cây thuốc lào (tên khoa học: Nicotiana rustica, thuộc họ Cà: Solanaceae) (5) là loài cây hàng năm thuộc chi Thuốc lá và có hàm lượng nicotin cao hơn cây thuốc lá (1). Thân cây thuốc lào có lông phủ, cao khoảng 1 m. Lá thuốc lào to, dày, đầu nhọn, cụm hoa mọc ở ngọn với tràng hoa họp thành ống hình trụ. Quả thuốc lào hình trứng.

Theo y học cổ truyền, cả hai loài này đều có vị cay, tính rất nóng, có độc tính mạnh và chỉ dùng ngoài để cầm máu, khử trùng (bộ phận dùng chủ yếu là lá). Trong chăn nuôi, lá của hai loại cây này được nấu để tắm cho gia súc bị ghẻ, chấy rận, bọ chó… Trong nông nghiệp, nước nấu từ lá hoặc dư phẩm trong sản xuất thuốc lào, thuốc lá được dùng để phun lên cây trồng bị sâu bệnh và côn trùng gây hại (1).

Nguồn tham khảo

Trả lời

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. Các trường bắt buộc được đánh dấu *

0
Hỏi đáp
Nhắn tin
Gọi điện