Cây ngải Nhật (mẫu hao) có tác dụng gì?

Nói về ngải thì nước ta có nhiều loại ngải quen thuộc như ngải cứu, ngải mọi, ngải lục bình, ngải đắng, ngải đen… Tuy nhiên, ngoài các loại trên thì còn một loại ngải khác tên là ngải Nhật (hay còn gọi là cây mẫu hao).

Loại ngải này mọc chủ yếu ở các tỉnh miền núi phía Bắc như Lai Châu, Lào Cai, Lạng Sơn… và có nhiều công dụng quý đáng ghi nhận.

Vậy, nó có tác dụng gì? Cách dùng cây ngải nhật như thế nào và khi dùng có cần lưu ý gì không?

Cây ngải Nhật có tên khoa học là gì?

Cây ngải nhật (mẫu hao) có tên khoa học là Artemisia japonica, thuộc họ Cúc. Cây thường cao không quá 1m, lá nhỏ, không có cuống, mọc so le và chia thành ba thùy. Theo quan sát thì hầu hết các lá đều có răng nhọn thưa ở phần mép lá.

Thường thì người ta bắt gặp cây ngải Nhật mọc hoang dại trên đường đi, ở ven các núi đá hoặc vách núi (đa phần mọc ở nơi cao hơn 1800 m).

Cây ngải Nhật có công dụng gì?

Toàn cây ngải Nhật đều có thể dùng làm thuốc và dùng tươi hay dùng khô đều được.

Theo nhà nghiên cứu Võ Văn Chi thì cây ngải Nhật có vị ngọt nhẹ hơi đắng và có tính thanh mát. Trong y học cổ truyền, nó được dùng với nhiều công dụng như:

Cách dùng: lấy 10 – 15 g cây ngải nhật, chặt nhỏ ra rồi nấu lấy nước uống.

Lưu ý:

• Nếu là viêm amidan bị sưng lên thì lấy cây lá tươi, khoảng 30 – 60 g, xắt nhỏ ra rồi nấu lấy nước uống).
• Nếu là lao phổi kèm theo sốt cao kéo dài thì lấy 10 g cây lá ngải Nhật và 15 g đại cốt bì, nấu lấy nước uống.
• Phụ nữ mang thai không được dùng.

Dùng ngoài da:

Ngoài cách dùng làm thuốc uống thì cây ngải Nhật còn được dùng làm thuốc ngoài da trong các trường hợp như:

• Bị thương chảy máu (giúp cầm máu).
• Dùng ngoài da khi bị viêm mủ, chàm và mụn nhọt.
• Giúp sơ cứu khi bị rắn độc cắn.

Cách dùng: lấy cây lá tươi, rửa sạch, giã nát rồi đắp lên (với trường hợp rắn độc cắn thì sau khi đắp xong nên đến bệnh viện để kiểm tra thêm) ⁽¹⁾.

Các nghiên cứu về cây ngải Nhật

Theo tạp chí Indian Journal of Pharmacology, trong cây mẫu hao (ngải Nhật) có chứa các hoạt chất giúp chống sốt rét, kéo dài thời gian sống sót của chuột bị sốt rét ⁽²⁾.

Theo tạp chí Journal of Functional Foods, cây ngải Nhật có một loại polysacarit có đặc tính dinh dưỡng và hoạt tính sinh học, cụ thể là giúp suy giảm đáng kể các thông số lâm sàng của bệnh viêm khớp (giảm nồng độ interleukin IL-17A và IL-6 trong huyết thanh). Vì vậy, nó được xem là có tiềm năng trong điều trị viêm khớp (trong tương lai) ⁽³⁾.

Mặc dù các kết quả nghiên cứu vừa kể trên chỉ là bước đầu nhưng nó cũng đã cho thấy tiềm năng làm thuốc của cây ngải Nhật, đồng thời cũng chứng minh thêm cho các bài thuốc dân gian mà người phương Đông đã dùng trong nhiều năm qua. Vì vậy, chúng ta cần nhiều hơn các công trình nghiên cứu chuyên sâu để tận dụng tốt hơn vị thuốc này.

Thông tin thêm

Theo báo Sức khỏe và Đời sống thì trong cây ngải Nhật có một hoạt chất quý là Moxa. Đây là hoạt chất có tác dụng làm giảm đau bụng kinh, giúp thông kinh nguyệt và cũng giúp máu huyết lưu thông tốt hơn (ở nước ta cũng có một số sản phẩm có thành phần là chiết xuất từ cây ngải Nhật) ⁽⁴⁾.

Xem thêm: Cây ngải Ấn Độ có tác dụng gì?