Hoài sơn là cây gì ?
Hoài sơn còn có tên gọi là sơn dược, chính hoài, củ khoai mài, củ mài, củ lỗ (Củ mài là một loại thực phẩm giàu dinh dưỡng được nhân dân ta sử dụng hàng trăm năm, trong kháng chiến nhờ có củ mài mà bộ đội ta bảo đảm được nguồn lương thực để tiến hành chiến tranh du kích trong lòng địch). Thời kỳ đói kém, củ mài là một trong những lương thực giúp đồng bào ta chống đói.
Không chỉ là một loại thực phẩm bổ dưỡng, hoài sơn còn là một vị thuốc rất quý, được sử dụng nhiều trong những thang thuốc bổ lưu truyền hàng ngàn năm.
Theo các cuốn kinh thư cổ có viết, củ mài còn gọi là “sơn dược” có tác dụng bổ thận tráng dương mạnh, giúp cường tinh, sáng mắt, tăng cường thính lực cho tai.
Tên khoa học
Cây có tên khoa học là Dioscorea persimilis Prain et Burk. Thuộc họ củ nâu (1) (2)
Khu vực phân bố
Hoài sơn – sơn dược (củ mài) mọc tự nhiên rất nhiều ở các tỉnh miền núi nước ta (Từ Lai Châu, Hà Giang, Hòa Bình, Quảng trị tới Lâm Đồng, Bình Phước…)
Cái tên “sơn dược” ý chỉ đây là một loại dược liệu quý miền sơn cước (miền núi).
Ở các tỉnh đồng bằng loài cây này cũng được người dân đưa về trồng quanh vườn làm bóng mát và lấy củ chế biến dược liệu.
Bộ phận dùng, cách thu hái chế biến
Củ là bộ phận được dùng làm thuốc, thời gian thu hái củ mài là vào mùa đông, bắt đầu từ tháng 10 đến tháng 3 hàng năm, đây là thời điểm củ mài có chất lượng tốt nhất.
Củ đào về đem rửa sạch. Theo kinh nghiệm dân gian để chế biến thành vị thuốc hoài sơn phải trải qua quá trình chế biến hết sức công phu (phải trả qua 3 giai đoạn sấy diêm sinh) mới thành thuốc. (1)
Ngày nay diêm sinh được khuyến cáo không nên dùng trong chế biến dược liệu vậy nên cách chế biến hoài sơn cũng đơn giản hơn nhiều.
Thành phần hóa học
Hoài sơn có chứa một lượng lớn tinh bột 60%, ngoài ra gần đây các nhà khoa học Nhật Bản còn tìm ra hoạt chất mới muxin ; men tiêu hóa mantoza, chất béo 0,45%, protit 6,75% (1)
Tình vị
Theo y học cổ truyền hoài sơn có vị ngọt, tính bình, vào 4 kinh tỳ, vị, phế và thận (1).
*Công dụng của hoài sơn
theo kinh nghiệm dân gian hoài sơn có rất nhiều công dụng, quý nhất là tác dụng bồi bổ tỳ vị, phế và thận của vị thuốc này (1). Sau đây là một số tác dụng chính của hoài sơn:
- Tác dụng bồi bổ tỳ vị, tăng cường chức năng tiêu hóa
- Tác dụng bổ thận
- Tác dụng bổ phổi, điều trị các chứng ho hen
- Tác dụng sinh tân dịch, cân bằng âm dương trong cơ thể
- Tác dụng cố tinh, điều trị xuất tinh sớm
- Tác dụng điều trị bệnh tiểu đường
Đối tượng sử dụng
- Bệnh nhân bị suy nhược cơ thể do hao tổn nguyên khí, suy giảm các chức năng như: Tiêu hóa, thận, phổi…
- Người bị suy giảm chức năng thận (Biểu hiện: Lưng đau, gối mỏi, đi tiểu nhiều lần, nước tiểu vàng, hoa mắt chóng mặt, ù tai, chân tay lạnh…)
- Bệnh nhân thường xuyên bị ho, khó thở, đặc biệt vào những ngày thời tiết thay đổi.
- Người mắc khí huyết hư hàn, biểu hiện: gầy yếu, sợ lạnh.
- Nam giới xuất tinh sớm, di tinh, mộng tinh
- Bệnh nhân tiểu đường tuýp 2
Cách dùng, liều dùng
1. Điều trị bệnh tiêu hóa kém, bệnh dạ dày, đường ruột
Hoài sơn 10g, bạch truật 8g, trần bì 5g, phục linh 6g sắc với 700ml nước, chia 2-3 lần uống trong ngày.
2. Thuốc bổ thận, điều trị thận âm hư, di mộng tinh, sợ lạnh
Hoài sơn 10g, bạch truật 8g, khiếm thực (củ súng) 10g, sơn thù du 6g sắc với 700ml nước chia 3 lần uống trong ngày.
3. Thuốc điều trị ho, bổ phổi
Hoài sơn 10g, củ mạch môn 10g, bách hợp 10g, sa sâm 6g sắc nước uống hàng ngày.
4. Điều trị bệnh tiểu đường
Áp dụng cách mà chúng tôi đã giới thiệu ở bài viết về vị thuốc thiên hoa phấn, cách dùng như sau:
Hoài sơn 15g, thiên hoa phấn 12, thạch hộc 12g sắc với 1,2 lít nước, sắc cạn còn 400ml chia 3 lần uống trong ngày.
5. Món ăn từ củ mài
Củ mài tươi hoặc khô còn là một trong những thực phẩm giàu dinh dưỡng và ngon miệng, bạn có thể nấu củ mài với xương hoặc nấu canh, nấu cháo với thịt sẽ tạo nên những món ăn ngon miệng và bổ dưỡng.
Canh xương nấu củ mài đặc biệt tốt cho người gầy yếu, người mới ốm dậy, suy nhươc cơ thể. Ngoài ra người bình thường nếu có điều kiện dùng củ mài sẽ mang rất nhiều lợi ích cho sức khỏe.
Ngoài ra người dân còn dùng củ mài để luộc ăn, củ rất bở, thơm ngon, béo ngậy.
Lưu ý khi sử dụng
Là một vị thuốc quý, có giá trị nên hiện nay chúng tôi đã phát hiện nhiều nơi làm giả vị thuốc hoài sơn bằng cách độn củ khoai mỳ (Củ sắn), khi đặt mua các bạn cần lưu ý phân biệt như sau:
- Hoài sơn màu trắng ngà
- Hoài sơn khi thái mỏng phơi khô không có lõi ở giữa, không có xơ
- Vị hoài sơn: Thơm ngậy, ăn rất ngon
- Hoài sơn cứng, khó bẻ gãy
- Củ sắn thường có màu đục hơn hoài sơn
- Củ khoai mỳ (củ sắn) có lõi và có nhiều xơ
- Vị sắn: Có vị gây, khó ăn
- Khoai mỳ: Mềm, dễ bẻ gãy
Giá bán: 290.000đ/kg củ khô
Mua hoài sơn ở đâu, địa chỉ bán củ mài?
Vị thuốc hoài sơn hiện nay đang được chúng tôi cung cấp, sản phẩm được người dân vùng cao thau há và được chúng tôi chế biến ở dạng thái mỏng phơi khô (Rất sạch, an toàn tuyệt đối khi sử dụng). Bạn có thể hoàn hoàn yên tâm khi sử dụng sản phẩm của chúng tôi.
Có gửi hàng trên toàn quốc
- Hoài sơn, Sách “Những cây thuốc và vị thuốc Việt Nam” – Đỗ Tất Lợi – Nhà xuất bản y học năm 2004 – Bản in trang 848, 849, 850. Ngày tham khảo 05 tháng 3 năm 2017
- Củ mài, https://vi.wikipedia.org/wiki/C%E1%BB%A7_m%C3%A0i, ngày truy cập 06 tháng 3 năm 2017
- Screening of Protein Tyrosine Phosphatase 1B Inhibitory Activity from Some Vietnamese Medicinal Plants, https://www.researchgate.net/profile/Do_Ha2/publication/279577440_Screening_of_protein_tyrosine_phosphatase_1B_inhibitory_activity_from_some_Vietnamese_medicinal_plants/links/55a5f4a408ae81aec913813e.pdf, ngày truy cập 06 tháng 3 năm 2017
Giá: 290.000 ₫/kg
Trịnh Thanh Hà –
Cho em hỏi dùng hơn 12/24g trên ngày có được không ạ có tác dụng phụ gì không ạ
Caythuoc.org (Dược sĩ) –
Không vấn đề gì bạn nhé
Nguyễn Thị Công –
Hoài son nấu cung voi dau đen xanh Long an cung voi mat ong co tốt khong va co cong dung boi bo cho nguoi thiếu dinh duong vi benh da day va dai trang khong ah
Caythuoc.org (Dược sĩ) –
Hoài Sơn bạn nấu chung với đậu đen xanh lòng rất tốt, vừa có tác dụng bồi bổ tăng cường sức khỏe lại vừa tốt cho hệ tiêu hóa bạn nhé.
Kim Ngân –
Cho hỏi người bệnh ung thư ăn hoài sơn có ổn không?
Hoài sơn củ khô này là hoàn toàn phơi tự nhiên hay qua diêm sinh ạ?
Caythuoc.org (Dược sĩ) –
Củ phơi tự nhiên, người bệnh dùng hoài sơn rất tốt nha.
Hùng thanh –
Xin hỏi: Mình muốn liên hệ trao đồi công việc về sản phẩm, mình có thể liên hệ vào số điện thoại nào vậy?
Caythuoc.org (Dược sĩ) –
Hãy liên hệ với nhà thuốc qua số điện thoại 097 878 4411 để được hỗ trợ thêm.
Bùi minh tuân –
Xin hỏi có bán củ mài tươi kg?
Caythuoc.org (Dược sĩ) –
Chào bạn rất nhất thời gian này nhà thuốc chưa có củ mài tươi bạn nhé
Hoàng Thị Thu Hằng –
Củ hoài sơn ngâm rượu tươi hay khô ạ?
Caythuoc.org (Dược sĩ) –
Nếu dùng để ngâm rượu bạn nên ngâm củ khô bạn nhé
Nguyễn Đức Dũng –
Nếu đặt mua củ mài tuổi già bao nhiêu 1 ki
Minh Chau –
Hoài Sơn là một loại củ rất nhiều tinh bột sao lại chữa cho người tiểu đường ?
Caythuoc.org (Dược sĩ) –
Tuy vị thuốc này có nhiều tinh bột, Nhưng loại thảo dược này lại có công dụng tốt cho bệnh nhân tiểu đường.
Mai lẹ thủy –
Tôi lấy củ tươi thái phơi khô nhưng màu ko trắng. Nó bị xỉn màu hơi thâm lại. Vì sao vậy
Caythuoc.org (Dược sĩ) –
Đây là hiện tượng bình thường khi phơi khô củ hoài sơn bạn nhé.
Lê Tú Mẫn –
Vui lòng chỉ cách phân biệt hoài sơn với khoai mì !
Caythuoc.org (Dược sĩ) –
Ở bài viết này chúng tôi đã hướng dẫn bạn cách phân biệt hai loại củ trên rồi đó bạn.
Kiên ninh –
Cho hỏi sao củ mài khô lại có vị chua. Có phải do chất bảo quản không
Caythuoc.org (Dược sĩ) –
Nếu của mày có vị chua có thể do để lâu ngày nên bị giảm chất lượng bạn nhé.
Cao đình tú –
Cho tôi hỏi, ở quê tôi có cây giống củ mài nhưng củ không trong hình trụ, hơi dẹt, dây tròn không có cạnh màu xanh lục, lá mọc đối, phiến lá như lá củ mài màu xanh hơn. Người dân quê tôi vẫn gọi là khoai mài vậy cho tôi hỏi cây này có phải là vị hoài sơn không hay là bị thuốc khác và công dụng ra sao
Caythuoc.org (Dược sĩ) –
Bạn có thể gửi hình để chúng tôi kiểm tra
Vũ thi thanh huế –
Tôi muốn mua hoài sơn khô mà số lượng lớn bạn có thể liên hệ
Dung –
Tôi muốn mua hoài sơn để trị bệnh tiểu đường, nhưng nấu hoài sơn k và lấy nước uống bình thường có dc k? Cảm ơn ạ
Caythuoc.org (Dược sĩ) –
Bạn có thể dùng hoài sơn Nấu cháo ăn hàng ngày cũng có tác dụng hỗ trợ điều trị tiểu đường rất tốt
Siem –
Hoai Son va Ha thu o nau Chung Nuoc co the tri Binh tieu Duong. Moi losing Bao nhieu
Caythuoc.org (Dược sĩ) –
Bạn nên sử dụng theo tỉ lệ mỗi vị khoảng 25 gam để đun nước uống hàng ngày.