Tên Khác của cây mạch môn
Còn có lên là mạch môn đông, cây lan tiên, củ mạch môn, củ tóc tiên
Tên khoa học
Tên khoa học Ophiopogon ịaponicus Wall.
Thuộc họ Hành Comallariaceae
Bộ phận dùng làm thuốc
Người ta dùng rễ củ phơi hay sấy khô (Radix Ophiopogoni) của cây mạch môn đông. Vì lá giống lá lúa mạch, về mùa đông lá vẫn xanh tươi nên gọi là mạch đông.
Phân bố, thu hái và chế biến
- Mọc hoang và được trổng ở Việt Nam để lấy củ dùng làm thuốc, nhiều nhất ở Phùng (Hà Tây), Nghĩa Trai (Hưng Yên).
- Bộ phận chính của mạch môn được sử dụng là củ.
- Mỗi gốc mạch môn thu được nhiều củ nhỏ. Sau khi rửa sạch củ mạch môn, đem phơi khô hoặc sao trên chảo nóng.
- Thời vụ thu hái củ mạch môn: Vào tháng 6-7 ờ những cây đã được 2-3 năm. Chọn những củ già, cắt bỏ sạch rễ con, rửa sạch đất, củ to trên 6mm bổ làm đôi, củ nhỏ để nguyên phơi khô tước bỏ lõi trước khi dùng. Có khi hái về, dùng móng tay rạch củ, tước bỏ lõi, rang với gạo cho đến khi gạo có màu vàng nhạt, bỏ gạo lấy mạch môn mà dùng. Củ mạch mốn hình thoi, màu vàng nhạt, hơi trong, dài 10-15mm. Mùi đặc biệt, vị ngọt.
Thành phần hoá học
Trong mạch môn người ta mới thấy có chất nhầy, chất đường. Mối đây có tác giả nói có glucoza và p. xitosterola.
Video cây mạch môn
* Công dụng
Theo y học cổ truyền củ mạch môn có vị ngọt, hơi đắng tính hơi hàn, vào 3 kình tâm, phế và vị. Có tác dụng thanh tâm, nhuận phế, dưỡng vị sinh tân, hoá đờm, chỉ ho, dùng điều trị hư lao, ho, thổ huyết, ho ra máu, miệng khô khát, bệnh nhiệt tân dịch khô. Sau đây là một số tác dụng chính:
- Tác dụng điều trị ho, viêm phế quản mãn tính, ho do thay đổi thời tiết
- Tác dụng điều trị táo bón
- Tác dụng điều trị huyết áp thấp
- Tác dụng thanh nhiệt giải độc
- Tác dụng điều trị tắc tia sữa
Cách dùng củ mạch môn làm thuốc
- Cây mới được giới hạn sử dụng trong phạm vi nhân dân. Nhưng là một vị thuốc rất thông dụng trong y học cổ truyền. Dùng làm thuốc ho, long đờm, thuốc bổ (bệnh phổi, gầy còm). Còn dùng điều trị thiếu sữa, lợi tiểu, điều trị sốt khát nước (Tuy mới được dùng trong phạm vi nhân dân xong chúng tôi nhận thấy hiệu quả điều trị ho của củ mạch môn rất tích cực, các bệnh nhân đã sử dụng cây thuốc này đã cho hiệu quả giảm ho tốt chỉ sau khoảng 1 tuần điều trị liên tục).
- Liều dùng: Ngày dùng từ 6 đến 20g củ khô dưới dạng thuốc sắc.
Lưu ý:
Những người tỳ vị hư hàn, đại tiện lỏng không được dùng.

Một số bài thuốc từ cây mạch môn
- Bài thuốc điều trị bệnh ho, khó thở, ho lao, ho lâu ngày: Mạch môn đông 16g, bán hạ 8g, đẳng sâm 4g, cam thảo 4g, gạo nếp sao vàng 4g, đại táo 4g, nước 600ml. Sắc còn 200ml. Chia làm 3 lần uống trong ngày (đơn thuốc của Trương Trọng Cảnh).
- Thanh nhiệt giải độc: Củ mạch môn sao khô, loại bỏ phần lõi, sau đó hãm uống nước như nước giải khát hàng ngày.
- Điều trị táo bón: Mạch môn: 12g; Sinh địa: 12g; Huyền sâm: 8g. Sắc với 400ml nước, lấy 200ml; chia 3 lần/ ngày; uống trước bữa ăn từ 20-30 phút.
- Điều trị suy tim, huyết áp thấp: Phối hợp với Nhân sâm, Ngũ vị tử: điều trị suy tim có chứng hư thoát ra mồ hôi nhiều, mạch nhanh huyết áp hạ
- Bài thuốc điều trị tắc tia sữa: Mạch môn đông bỏ lõi, tán nhỏ. Mỗi lần uống 10-12g. Lấy sừng tê giác mài với rượu uống độ 4g. Uống độ 2-3 lần.
Địa chỉ bán củ mạch môn, mua mạch môn đông ở đâu ?
Hiện nay cơ sở chúng tôi đang cung cấp Củ mạch môn ở dạng khô. Giá bán : 290.000đ/1kg củ khô . Để đặt mua bạn hãy liên hệ theo địa chỉ sau:
Nguyễn Thị Hằng –
Bác sỹ cho em hỏi củ và rễ mạch môn có nấu chung với bách bộ thành cao được không
Caythuoc.org (Dược sĩ) –
Rất tiếc nhà thuốc không có chế phẩm ở dạng cao.
Trần Thị Nết –
Bác sỹ cho em hỏi con em rất hay bị ho, mũi sau đó chuyển viêm phế quản, điều trị tây y rất khó khỏi . Vậy con em có dùng được Cây bộ mắm kết hợp với củ mạch môn hay có Thể kết hợp thêm loại nào nữa không ạ.
Caythuoc.org (Dược sĩ) –
Không biết cháu nhé Bạn năm nay bao nhiêu tuổi, nếu cháu từ 6 tuổi trở lên có thể sử dụng được bài thuốc này
Ngô Văn Thủy –
Mạch môn có ngâm rượu được với củ đinh lăng được không?Cách ngâm như thế nào?
Caythuoc.org (Dược sĩ) –
Chào bạn bạn có thể ngâm chung mạch môn với củ đinh lăng được bạn nhé
Tung tb –
Cu bach mon co the ngam voi ruoi trang k
Caythuoc.org (Dược sĩ) –
Chào bạn, bạn có thể dùng mật nhân ngâm rượu được bạn nhé. 1kg củ khô bạn ngâm khoảng 5 lít rượu
Mai Sơn –
Caythuoc.org cho mình hỏi củ mạch môn có chữa được hạt xơ dây thanh quản cho trẻ không?
Mình nghe nói mạch môn+trứng gà+mật ong hấp chin cho trẻ ăn chữa bệnh mà không biết có đúng không?
Caythuoc.org (Dược sĩ) –
Chào bạn, củ mạch môn chỉ có tác dụng giảm ho bạn nhé.
Trương thành nguyên –
Củ mạch môn có trị được viêm amidan không?
Caythuoc.org (Dược sĩ) –
Củ mạch môn là một trong những vị thuốc điều trị ho rất tốt tuy nhiên rất khó điều trị bệnh viêm amiđan
Nguyễn Thị Nhung –
Rễ và củ Mạch Môn có ngâm rượ dc ko ạ
Caythuoc.org (Dược sĩ) –
Củ mạch môn bạn ngâm rượu được bình thường
Phạm thị tô hoài –
mình muốn mua củ mạch môn
Caythuoc.org (Dược sĩ) –
Để đặt mua sản phẩm bạn hãy gửi thông tin gồm họ tên địa chỉ và số điện thoại liên hệ và gửi về cho chúng tôi
Zzquang –
Cây thuốc.org cho e hoi ngươi đang có bầu uống mạch môn tốt hay ko ?? Liêu lượng thế nao
Caythuoc.org (Dược sĩ) –
Người đang có bầu không nên sử dụng vị thuốc này bạn nhé
Hoàng Anh –
xin được biết tại sao phải bỏ lõi củ mạch môn ?
Caythuoc.org (Dược sĩ) –
Lõi củ mạch môn không có dược tính gì, theo kinh nghiệm dân gian khi sử dụng ta nên rút lõi củ mạch môn.
vibinh –
Nấu nước uống cho cả nhà có làm sao không a. Uống thường xuyên có tác dụng phụ ko. Dùng khô hay tươi thì tốt hơn
Caythuoc.org (Dược sĩ) –
Dùng của mạch môn có rất nhiều lợi ích đặc biệt đặc tác dụng điều trị ho. Nếu có điều kiện bạn nên sử dụng củ mạch môn để uống hàng ngày bạn nên dùng ở dạng khô sẽ tốt hơn.
Ngo thu lan –
Cho minh hoi mach mon co dieu tri benh tieu duong dc ko ah
Caythuoc.org (Dược sĩ) –
Mạch môn có tác dụng điều trị tiểu đường bạn nhé
Tran van tiếp –
Cho tôi hỏi củ mạch môn ngâm rượu có uống được không
Caythuoc.org (Dược sĩ) –
Chào bạn của mạch môn bạn có thể ngâm rượu hoặc đun nước uống đều được
PhamThao –
Chào Cây thuốc: dược liệu Mạch môn nếu không bỏ lõi thì có làm thuốc sắc chữa bệnh ho lâu ngày được không? Hôm trước tôi mua về, giờ xem lại thì thấy không có vết xẻ tước bỏ lõi trên củ . Nhờ A/C chỉ giúp.
Caythuoc.org (Dược sĩ) –
Chào bạn củ mạch môn nếu dùng làm thuốc thì nên bỏ lõi bạn nhé
nguyen trong tan –
Mach mon sao kho co the ngam ruou duoc khong ,co tac dung phu khong
Caythuoc.org (Dược sĩ) –
Chào bạn, củ mạch môn bạn có thể sắc uống hoặc ngâm rượu đều tốt bạn nhé
duy đức –
bên nhà thuốc mình có thu mua củ mạch môn ko ạ?
Thiên Hòa –
Mạch môn với Thiên môn, một tính nhưng khác loài, dược lực cũng mạnh yếu khác nhau.
Xin hỏi nhà thuốc bệnh như thế nào dùng Mạch môn ? Bệnh như thế nào dùng Thiên môn ?
Caythuoc.org (Dược sĩ) –
Thiên Môn đông thường dùng cho người cao tuổi, mạch môn đông thì dùng cho mọi đối tượng bạn nhé
Hgiang –
Chao cay thuoc! Xin tu van dum, bệnh nhan bi lao phoi co the ket hop ban chi lien va mạch mon de điều tri duoc khong a? Va bai thuoc ma ben cay thuoc da tu van trong bai viet nay cho bệnh nhan lao phoi,ho lau ngay thi các vi thuoc do hiện tai ben cay thuoc co day du het phai kho a? Nho cay thuoc tu van dum. Xin cam on rat nhieu!
Caythuoc.org (Dược sĩ) –
Chào bạn, mạch môn là vị thuốc rất tốt cho hệ hô hấp. Bệnh nhân lao phổi dùng rất tốt, hiện chúng tôi có bán đủ các vị thuốc bạn gửi thông tin đặt mua thuốc tại đây nhé: https://caythuoc.org/lien-he
Nguyen quoc anh –
mình muốn mua 1 bụi mạch môn gồm lá và rễ thì khoảng bnhiu?
Caythuoc.org (Dược sĩ) –
Chúng tôi chỉ bán củ mạch môn khô bạn nhé
hoang van tuan –
Mạch môn nhà mình có trồng nhiều lắm nhưng mình ko biết là có nên ngâm rượu để dùng hay ko ? Và ngâm rượu uống có bị làm sao ko?
Caythuoc.org (Dược sĩ) –
Chào bạn, mạch môn bạn nên rút lõi hãm nước uống sẽ tốt hơn bạn nhé.
Đỗ Minh Tuấn –
mua 1 bụi hay 10 bụi đến nhà tôi tôi kỷ niệm. Tôi ở Khoái Châu, Hưng Yên.
Phamvanthanh –
Vay co an duok ko
Caythuoc.org (Dược sĩ) –
Chào bạn, rễ mạch môn là vị thuốc, sử dụng bằng hình thức sắc nước uống bạn nhé.
Chíu sáng –
Ví dụ e muốn trồng để xuất khẩu.nhà thuốc có nhập k ajg?
Đỗ Minh Tuấn –
Nhà tôi ở Hưng Yên có hơn 3 sào Mạch môn, đã trồng được 6 năm. Ai có nhu cầu mua liên hệ 0979.07.07.34.
Văn hữu thịnh –
Tôi đang cần mua cây giống khoảng 30-40 kg giá bao nhiêu
Tôi ở biên hoà, đồng Nai có thể chuyển hàng đến được không
Caythuoc.org (Dược sĩ) –
Rất tiếc thời gian này chúng tôi không có cây giống
le van ba –
mạch môn không bỏ lổi uống nhiều có sao không