Rau phong luân điều trị băng lậu, tiểu ra máu và viêm ruột

Nghe tên rau phong luân là đã nghe hơi hướng cổ phong Trung Quốc. Vâng! Ở xứ Đại Lục, người ta gọi nó là “phong luân thái” và đây cũng là cây thuốc nổi tiếng nhiều trị nhiều loại bệnh hàng ngày.

Ở nước ta, rau phong luân ít được biết đến vì nó chỉ mọc ở một số tỉnh phía Bắc như Lào Cai, Cao Bằng, Hà Giang, Hà Nội… và tỉnh Lâm Đồng. Vì vậy, công dụng làm thuốc của nó cũng ít được lưu truyền, ứng dụng.

Rau phong luân có công dụng gì?

Rau phong luân có vị đắng cay nhưng lại có tính mát, giúp thanh nhiệt và giải độc rất tốt.

Hình ảnh cây tươi

Theo kinh nghiệm dân gian, đây là loại rau:

Bộ phận dùng làm thuốc: cả thân và cành lá rau phong luân được hái khi cây sắp ra hoa hoặc hoa chưa nở, đem phơi gió cho khô.

Cách dùng: mỗi ngày, lấy từ 10 – 15 g dược liệu, nấu lấy nước uống. Riêng với trường hợp bị thương chảy máu, ta có thể lấy cây tươi rửa sạch, giã nát rồi đắp lên để cầm máu (1).

Hoa cây phong luân

Các nghiên cứu

• Hoạt tính hạ đường huyết và kháng viêm: Theo tạp chí The American Journal of Chinese Medicine, chiết xuất etyl axetat từ loại rau này có tác dụng giảm viêm và làm giảm lượng đường trong máu, từ đó làm giảm tổn thương tế bào nội mô mạch máu (do đường huyết cao gây ra). Vì vậy, loại rau này được xem là ứng cử viên tiềm năng hỗ trợ cho bệnh tiểu đường (3).
• Tác dụng giảm đau bụng kinh: Theo tạp chí Journal of Pharmacological Sciences, chiết xuất toàn phần từ rau phong luân có tác dụng bảo vệ, giúp giảm đau bụng kinh và chống viêm (4).

Phân biệt với rau phong luân nhỏ

Loại cây được nói đến trong bài viết này có tên khoa học là Clinopodium chinense (ở Trung Quốc gọi là 风轮菜 – phong luân thái), khác với cây rau phong luân nhỏ (tên khoa học là Clinopodium gracile, ở Trung Quốc gọi là 细风轮菜 – tế phong luân thái) (2).

Cách phân biệt hai loại này như sau:

• Thân: Thân cây lúc còn non có lớp lông dày màu hung hung.
• Lá: Lá cây có lông dày, lá rau phong luân nhỏ thì ít lông hơn và hoa có lá bắc.

Hoa

Phân biệt với loại rau phong luân nhỏ

Về công dụng: Hai loại rau này đều có công dụng cầm máu (chỉ huyết) và trừ nhiệt (nhờ có tính mát, lạnh). Tuy nhiên, thực tế ứng dụng của chúng lại khác nhau.

Rau phong luân nhỏ thường được dùng trong các trường hợp như:

Cách dùng: mỗi ngày, lấy từ 15 – 60 g rau phong luân nhỏ (toàn cây), nấu lấy nước uống (riêng với các chứng viêm sưng ngoài da thì ta cũng có thể làm mát, làm dịu bằng cách giã nát cây tươi đắp lên hoặc nấu lấy nước và rửa thường xuyên) (1).